WYBRANE POJĘCIA DOTYCZĄCE FUNDUSZY STRUKTURALNYCH
Audyt ogół działań, poprzez które uzyskuje się niezależną ocenę funkcjonowania instytucji, legalności, gospodarności, celowości, rzetelności. Audyt jest zazwyczaj wykonywany przez odrębną komórkę, podporządkowaną bezpośrednio kierownikowi instytucji (audyt wewnętrzny) lub przez podmiot zewnętrzny (audyt zewnętrzny). Beneficjent (Beneficiary) zgodnie z Ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. Nr 116, poz. 1206) to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, korzystająca z publicznych środków wspólnotowych i publicznych środków krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu albo decyzji, podjętej odpowiednio przez właściwego ministra, jeśli pełni funkcję instytucji zarządzającej albo instytucji pośredniczącej, albo przez wojewodę, jeśli pełni funkcję instytucji pośredniczącej. Beneficjent końcowy (Final beneficiary)
instytucja lub firma publiczna i
prywatna odpowiedzialna za zlecanie operacji. W przypadku programów
pomocy (stosownie do art. 87 Traktatu i w przypadku pomocy przyznanej
przez instytucje wyznaczone przez państwa członkowskie) beneficjentami
końcowymi są instytucje, które przyznają pomoc. Występują dwa rodzaje
beneficjentów końcowych: instytucje wdrażające Beneficjent ostateczny (Ultimate beneficiary) osoba, instytucja lub środowisko (grupa społeczna) bezpośrednio korzystająca z wdrażanej pomocy. Cele polityki strukturalnej UE (EU structural policy objectives) Cele służące osiągnięciu spójności społeczno-gospodarczej Unii Europejskiej. Liczba i definicja celów polityki strukturalnej ulegają zmianom w kolejnych okresach budżetowych. Celem Wspólnoty na lata 2000-2006 jest wzrost spójności społeczno-gospodarczej w odniesieniu do obecnej sytuacji. Główny cel Wspólnoty realizowany jest przez trzy cele priorytetowe:
Celem 1.
jest promowanie rozwoju i strukturalnego dostosowania regionów
opóźnionych Działanie (Measure)
instrument pomocy wdrażający priorytet
operacyjny w ramach programu operacyjnego, Ewaluacja (Evaluation)
ocena/oszacowanie jakości (stopnia)
realizacji programu (tzn. jego faktycznych rezultatów) Europejski Fundusz Społeczny – EFS (European Social Fund – ESF)
jeden z Funduszy strukturalnych, który
służy osiągnięciu spójności gospodarczej i społecznej oraz wysokiego
poziomu zatrudnienia w Unii Europejskiej poprzez finansowanie działań
Fundusze strukturalne (Structural Funds)
fundusze tworzone w budżecie Wspólnoty
Europejskiej (Rozporządzenie Rady Nr 1260 z dnia 21 czerwca 1999 r.
wprowadzające ogólne przepisy dotyczące funduszy strukturalnych, Dz.U.
WE nr OJ L 161 z 1999 r.), umożliwiające pomoc w restrukturyzacji i
modernizacji gospodarki krajów członkowskich drogą interwencji w
kluczowych sektorach i regionach (poprawa struktury): Konkurencyjność (Competitiveness) zdolność do osiągania sukcesu w gospodarczej rywalizacji, a w szerszym ujęciu to zdolność do ekspansji lokowania na rynkach międzynarodowych dóbr i usług przy jednoczesnym zapewnieniu realnego wzrostu dochodów ludności w długim okresie. Konkurencyjność to także zdolność kraju do tworzenia i utrzymywania otoczenia, które sprzyja tworzeniu większej wartości dodanej przez przedsiębiorstwa i osiąganiu większego dobrobytu przez ludność. Kontrola finansowa (Financial control) mechanizmy i środki zapewniające prawidłowe funkcjonowanie procesu gromadzenia i dysponowania publicznymi środkami krajowymi i wspólnotowymi. Kontrola finansowa obejmuje kontrolę zarządczą oraz audyt (Rozporządzenie Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiające przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych). Koszty kwalifikowalne (Eligible costs) koszty, których poniesienie jest merytorycznie uzasadnione i które spełniają kryteria zasadności wyznaczone przez instytucję zarządzającą (Rozporządzenie Komisji (WE) nr 448/2004 z dnia 10 marca 2004 r. zmieniające Rozporządzenie (WE) nr 1685/2000 ustanawiające szczegółowe zasady wprowadzenia Rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 w sprawie kwalifikowania wydatków związanych z projektami współfinansowanymi z Funduszy Strukturalnych i uchylające Rozporządzenie (WE) nr 1145/2003). Zasady kwalifikowalności wydatków, określane w odniesieniu do terminów ich ponoszenia, podmiotu, który je ponosi oraz kategorii wydatków związanych z realizacją projektu, zostały określone w załącznikach do uzupełnień programów operacyjnych. O kwalifikowalności kosztów decydują kolejno przepisy wspólnotowe, przepisy zawarte w uzupełnieniach programów operacyjnych oraz ewentualnie inne dodatkowe przepisy stanowione przez instytucję zarządzającą. Koszty ogółem (Total cost) łączny koszt planowanych działań lub operacji, z uwzględnieniem kosztów kwalifikowalnych oraz pozostałych (niespełniających kryterium kwalifikowalności). Kwalifikowalność projektów projekt jest kwalifikowalny, czyli może zostać zatwierdzony do współfinansowania ze środków funduszy strukturalnych, jeśli jest zgodny z wymogami danego funduszu i z politykami wspólnotowymi oraz jest spójny z zatwierdzonym programem operacyjnym i spełnia szczegółowe kryteria określone dla danego działania w uzupełnieniu programu operacyjnego. Kwalifikowalność wydatków (Eligibility of expenditure) wydatek jest kwalifikowalny, jeżeli został poniesiony w ramach zatwierdzonego projektu realizowanego z udziałem Funduszy strukturalnych i spełnia warunki szczegółowe określone w Rozporządzeniu Komisji nr 448/2004 O kwalifikowalności wydatków decydują kolejno przepisy wspólnotowe, przepisy zawarte w uzupełnieniach programów operacyjnych oraz ewentualnie dodatkowo inne przepisy stanowione przez instytucję zarządzającą. Monitorowanie (Monitoring) systematyczna obserwacja wyselekcjonowanych wskaźników obrazujących dynamikęi strukturę zjawisk objętych celami projektów, programów operacyjnych, strategii wykorzystania Funduszu Spójności i Narodowego Planu Rozwoju oraz Podstaw Wsparcia Wspólnoty, mająca na celu zapewnienie informacji zwrotnych na temat zgodności przebiegu realizacji tych dokumentów z ich harmonogramem. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 (Narodowa Strategia Spójności) dokument strategiczny określający priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007–13. Nieprawidłowości (Irregularities) wszelkie rozbieżności w stosunku do uzgodnionego przez instytucję zarządzającą, instytucję wdrażającą oraz beneficjenta końcowego sposobu wydatkowania środków w ramach programów operacyjnych lub projektów. Odbiorca ostateczny (Ultimate Recipient) jednostka publiczna lub prywatna przedkładająca wnioski na realizację projektów współfinansowanych z Funduszy strukturalnych. Okres programowania (Programming period) wieloletni okres planowania budżetów Wspólnoty Europejskiej. Okres obowiązywania dokumentów programowych, stanowiących podstawę do ubiegania się o wsparcie ze strony Komisji Europejskiej. Zgodnie z zapisami konstytucji Wspólnoty Europejskiej liczy 5 lub więcej lat. Partnerstwo (Partnership) włączenie w proces podejmowania decyzji i ich realizację odpowiednich szczebli władz wspólnotowych i krajowych, jak również instytucji i środowisk regionalnych oraz lokalnych najlepiej znających potrzeby i możliwości swego regionu. Jest to jedna z zasad wdrażania Funduszy strukturalnych (Rozporządzenie Rady z dnia 14 lipca 2004 r. ustanawiające ogólne zasady dla Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności). Płatność (Payment) określona wielkość środków w ramach pomocy finansowej, wypłacana przez Komisję Europejską do instytucji płatniczej na podstawie wniosku o płatność (Rozporządzenie Rady z dnia 14 lipca 2004 r. ustanawiające ogólne zasady dla Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności). Płatność okresowa (Interim payment) płatność dokonywana w trakcie realizacji programu operacyjnego lub projektu stanowiąca określoną transzę (część) środków w ramach pomocy finansowej. Płatność ta jest dokonywana przez Komisję Europejską w celu zwrotu kosztów faktycznie opłacanych przez Fundusze i poświadczonych przez instytucję płatniczą. Polityka strukturalna (Structural Policy) pojęcie stosowane w Unii Europejskiej niemal nierozerwalnie z polityką spójności (Komunikat Komisji: Zakres odpowiedzialności Państw Członkowskich i Komisji w ramach dzielonego zarządzania funduszami strukturalnymi i Funduszem Spójności, Obecna sytuacja oraz perspektywa na nowy okres planowania po 2006 r., 06.09.2004, COM(2004)580). Prefinansowanie (Pre-finacing) oprocentowana pożyczka dla jednostek sektora finansów publicznych podchodząca z publicznych środków krajowych na finansowanie zadań realizowanych z udziałem publicznych środków wspólnotowych, udostępniana przed uzyskaniem refundacji wydatków ze strony Unii Europejskiej. Program operacyjny (Operational programme) dokument realizowany w ramach polityki strukturalnej państwa, przyjęty przez Radę Ministrów i Komisję Europejską, służący wdrażaniu Podstaw Wsparcia Wspólnoty, składający się z zestawienia priorytetów oraz wieloletnich działań, które mogą być wdrażane poprzez jeden lub kilka funduszy strukturalnych, jeden lub kilka innych dostępnych instrumentów finansowych oraz Europejski Bank Inwestycyjny. Unia Europejska (European Union) utworzona przez Traktat z Maastricht, podpisany w lutym 1992 r. przez 12 państw członkowskich ówczesnej Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Traktat wszedł w życie 1 listopada 1993 r. Wdrażanie/Realizacja (Implementation) urzeczywistnienie projektu programu. Etap wdrażania następuje po etapie programowania. Wskaźniki rezultatu (Result indicators) wskaźniki odpowiadające bezpośrednim i natychmiastowym efektom wynikającym z programu operacyjnego. Dostarczają one informacji o zmianach np. zachowania, pojemności lub wykonania, dotyczących bezpośrednich beneficjentów. Takie wskaźniki mogą przybierać formę wskaźników materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba skutecznie przeszkolonych, liczba wypadków drogowych, itp.) lub finansowych (zwiększenie się środków finansowych sektora prywatnego, zmniejszenie kosztów transportu). Wydatki kwalifikowane wydatki realizowane w ramach pomocy, na zasadach i w sposób zgodny z zasadami obowiązującymi we Wspólnocie Europejskiej (Rozporządzenie Komisji (WE) nr 448/2004 z dnia 10 marca 2004 r. zmieniające Rozporządzenie (WE) nr 1685/2000 ustanawiające szczegółowe zasady wprowadzenia Rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 w sprawie kwalifikowania wydatków związanych z projektami współfinansowanymi z Funduszy Strukturalnych i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1145/2003). O kwalifikacji wydatków decydują kolejno przepisy wspólnotowe, przepisy zawarte w uzupełnieniach programów operacyjnych oraz ewentualnie inne przepisy stanowione przez instytucję zarządzającą. Zamówienia publiczne (Public procurement) umowy odpłatne zawierane między zamawiającym (jednostką sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, osobą prawną, inną państwową jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej) a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane.
Źródło: http://www.efs.kprm.gov.pl/
|
|